Nowa podstrona

Jak powinien wyglądać prawidłowy chwyt narzędzia pisarskiego
u dziecka?

Należy pamiętać, że prawidłowy chwyt pisarski jest trenowany przez dziecko już od wieku niemowlęcego. Chwytanie, podnoszenie rączek do zabawy, manipulowanie przedmiotami, raczkowanie, wszelkie zabawy paluszkowe czy rzucanie piłeczki to bardzo ważny etap przygotowania barków, rąk i dłoni do chwytania narzędzia pisarskiego, a w późniejszym etapie do rysowania i pisania.

Co rozumiemy pod hasłem prawidłowy chwyt?

Prawidłowy chwyt pisarski dziecko osiąga, gdy ołówek trzyma w trzech palcach: pomiędzy kciukiem a lekko zgiętym palcem wskazującym, opierając go na palcu środkowym. Palce powinny znajdować się w odległości ok. 2 cm od powierzchni papieru. Prawidłowe trzymanie narzędzia pisarskiego jest bardzo ważne, ponieważ:

• rozwija u dziecka sprawność tzw. małej motoryki,

• wyrabia ładny charakter pisma,

• sprawia, że ręka się mniej męczy,

• pomaga w utrzymaniu prawidłowej postawy podczas rysowania czy pisania.

Należy jednak pamiętać, że prawidłowy chwyt narzędzia pisarskiego na każdym etapie wiekowym jest inny.

Pierwszym etapem jest chwyt cylindryczny (od 1 do 2 roku życia)- aktywny jest staw barkowy i brak jest mobilności nadgarstka w trakcie ruchu. Przedramię nie jest oparte na stole.

Drugim etapem jest chwyt palczasty (od 2 do 3 roku życia)- jest bardzo charakterystyczny, ponieważ dziecko chwyta narzędzie pisarskie od góry przez palce utrzymując zgięty nadgarstek, a cała ręka jest uniesiona w powietrzu. Za ruch ręki odpowiada staw łokciowy.

Trzeci etap to zmodyfikowany chwyt trójpalcowy ( od 3,5 do 4 roku życia)- kciuk i palec wskazujący ułożony jak do chwytu pensetowego, pozostałe trzy palce służą za podporę i wspólnie podtrzymują narzędzie pisarskie. Przedramię jest uniesione w powietrzu przez co za ruch odpowiada staw łokciowy.

Czwarty etap to chwyt trójpunktowy (od 4,5 do 7 roku życia)- jest to prawidłowy chwyt trzymania narzędzia pisarskiego. Charakterystyczne dla tego chwytu jest ułożenie palców w następujący sposób: palec wskazujący i kciuk tworzą chwyt pęsetowy na narzędziu, a palec środkowy służy za podporę. Przedramię opiera się na biurku. Za poruszanie narzędziem odpowiada staw nadgarstkowy, stawy śródręczno-paliczkowe i międzypaliczkowe.

Jak nauczyć dziecko prawidłowego chwytu pisarskiego.

W sklepach można zakupić specjalne nakładki, które zakłada się na kredki. Wymuszają one prawidłowy chwyt.

Trójkątne kredki dostępne na rynku również będą wspierały

kształtowanie prawidłowego chwytu pisarskiego.

Na rozwój manualny wpływa ogólny rozwój fizyczny dziecka.

Bardzo ważnym elementem w nabieraniu płynności ruchów jest samoobsługa dziecka: przewlekanie sznurowadeł, wiązanie butów, zapinanie guzików.

Oto propozycje ćwiczeń:

Luźne wymachy rąk, krążenie ramion, klaskanie

Różnorodne zabawy z piłką, woreczkiem lub innym przyborem

Chodzenie po wyznaczonym torze, linii, chodzenie do tyłu, do boku

Podskoki, przeskoki – obunóż, naprzemienne, na jednej nodze

Kreślenie w powietrzu dużych, płynnych swobodnych ruchów w kształcie kół, leżących ósemek, spirali

Wymijanie i pokonywanie łatwych przeszkód

Ćwiczenia równoważne -chodzenie po linii, krawężniku, niskiej ławeczce, zwalonym pniu drzewa, murku

Pokonywanie toru przeszkód

Naśladowanie ruchów (lot ptaków, chód kota, pingwina, skoki zająca, żaby...)

Naśladowanie gry na pianinie, pisania na klawiaturze,

odtwarzanie rytmu deszczu, strząsanie wody z palców

Zabawy paluszkowe ( szczególnie u dzieci, które jeszcze nie dojrzały do ćwiczeń takich jak konstruowanie, wydzieranie, wycinanie, lepienie)

Zabawy zręcznościowe, np. Pchełki, Bierki

Chwytanie przedmiotów całą dłonią, małych przedmiotów palcami

i manipulowanie nimi

Dopasowywanie przedmiotów do otworów o różnych kształtach

Otwieranie i zamykanie pudełek, nakrętek

Dotykanie przedmiotów o różnej fakturze, manipulowanie nimi

Ugniatanie papierowych kul, rzucanie nimi

Nawlekanie koralików, makaronu, guzików

Rwanie papieru

Formowanie małych kulek z bibuły i naklejanie ich

Wypełnianie plasteliną powierzchni, lepienie z ciasta, modeliny

Zwijanie, rozwijanie włóczki

Cięcie nożyczkami różnych materiałów

Wycinanie po linii prostej i falistej

Konstruowanie z klocków

Wypełnianie konturów kredką, farbą

Zamalowywanie dużych powierzchni ograniczonych konturem

Pogrubianie konturów dużych rysunków

Wypełnianie konturów kawałkami papieru

Układanie puzzli

Układanie klocków, patyczków według wzoru lub własnego pomysłu

Rysowanie kolorową kredą, na piasku patykiem lub palcem

Rysowanie kół na zmianę prawą i lewą ręką

Majsterkowanie

Wykonanie prac z materiału przyrodniczego

Podjęcie nauki w szkole i pierwsze próby pisania mogą przynieść pasmo rozczarowań. Rodzice wiążą często zbyt wiele oczekiwań; liczą, że dziecko szybko opanuje podstawowe umiejętności. Przeglądanie zeszytów (w odniesieniu do ucznia z niską sprawnością manualną) może stać się przyczyną stresu i poczucia wstydu. Jakość pisma dziecka pozostawia bowiem wiele do życzenia i może wywoływać krytyczne uwagi ze strony dorosłych.

Aby nie dopuścić do tego typu sytuacji warto wcześniej zadbać o odpowiednią ilość ćwiczeń.

Oto propozycje:

Ćwiczenia usprawniające grafomotorykę

Kreślenie linii pionowych (z góry w dół) i poziomych (z lewej do prawej)

Kreślenie linii ukośnych

Ćwiczenia w rysowaniu spirali, kół

Obrysowywanie szablonów liter, cyfr, zwierząt...

Wykonywanie stempli gotowych , wykonanych z ziemniaka

Przerysowywanie elementów przy użyciu kalki technicznej

Rysowanie po śladzie ciągłym, wykropkowanym

Rysowanie szlaczków rozpoczętych od lewej strony

Poruszanie się po labiryncie

Kreślenie elementów literopodobnych

Odtwarzanie kształtu liter, prostych wzorów,figur

Krystyna S.